Nieuwe aanplant borders Jachthuis Sint Hubertus
Vrijwilligers van Het Nationale Park De Hoge Veluwe hebben de borders bij Jachthuis Sint Hubertus, opnieuw ingeplant. Ze kregen hulp van twee landschapsarchitecten van Parklaan Buitengewone Projecten, die hun expertise wilden delen om de vaste plantenborders nieuw leven in te blazen.
Aanleiding
Eind 2020 stonden er nagenoeg geen planten meer in de borders van het Jachthuis. Naast dat dit ten gevolge was van drie droge zomers, speelt ook de vraat door edelherten een rol. De edelherten smullen namelijk van de jonge rozenscheuten en vaste planten en een elektrisch raster blijkt niet genoeg om de slimme dieren buiten te houden.
Terugbrengen gemengde border
Na de restauratie van Jachthuis Sint Hubertus in 2014 heeft het Park de zijtuinen gerenoveerd. Conform de aanbevelingen uit het tuinhistorisch onderzoek zijn weer vaste plantenborders teruggebracht in de zijtuinen, op basis van een beplantingsplan van Jacqueline van der Kloet.
Unieke plek
Herplant van dat sortiment leek helaas weinig kansrijk. Door de coronapandemie had het Park geen budget voor een nieuw beplantingsplan. Landschapsarchitecten Aleks Droog en Marcel Eekhout van Parklaan bleken geïnteresseerd en bereid om pro deo voor deze unieke plek borders te ontwerpen, ter opluistering van Jachthuis Sint Hubertus.
Ontwerp
Uitgangspunt van de ontwerpen is het historisch beeld van een symmetrische, kleurrijke beplanting. De vaste plantenborders krijgen hiermee een rijk gestructureerd, natuurlijk karakter en het sortiment is afgestemd op de natuurlijke groeiomstandigheden. Voor de zijtuinen van Jachthuis Sint Hubertus hebben de architecten planten geselecteerd die weinig water nodig hebben en ‘edelhertproof’ zijn. De beplanting is op basis van ervaringen op Engelse landgoederen samengesteld. Dit houdt bijvoorbeeld in dat de beplanting relatief hoog is, zodat die ook vanaf de vijver zichtbaar is en op kan tegen de massiviteit van het Jachthuis.
Het beplantingsplan / dynamische border
De border is opgebouwd in drie lagen: een onderlaag, een basislaag en doorprikkers, zoals vuurpijl en toorts. Het plantschema is geïnspireerd op het melkwegstelsel met sterrenconstellaties; vaste planten in kleine uitwaaierende groepen (1-5) per soort. Ze worden geplant op basis van een grid van 30 x 30 cm in driehoeksverband.
De handen uit de mouwen
Parklaan heeft zelf alle 2000 planten planmatig in de borders uitgelegd. De vrijwilligers van het Park hebben achter hen aan stuk voor stuk alle plantjes in de aarde gezet. Tot slot hebben zij bollen en viooltjes in een slingerende lijn door het strakke stramien gepoot. In slechts twee dagen was de klus geklaard.
Nieuwsgierige herten
De volgende dag bleken de herten al een kijkje genomen te hebben bij de nieuwe aanplant. Verscheidene planten waren met kluit en al uit de grond gerukt. De plantjes zijn snel terug gepoot. Om vraat te voorkomen, is een tijdelijke constructie gebouwd van palen met draad waar een net overheen getrokken is. Als de planten eenmaal goed geworteld zijn, compacter groeien en het blad wat ouder is, zijn ze beter bestand tegen vraat en zal het net net niet meer nodig zijn.
Dynamische border vraagt aangepast beheer
De soortensamenstelling is gebaseerd op het idee van een dynamische (zichzelf ontwikkelende) border. Soorten zaaien zich uit en kunnen daardoor op een andere plek in de border komen te staan. Ook de mengverhouding kan door de jaren heen veranderen. Voor de vrijwilligers betekent dit dat het onkruid handmatig uitgetrokken moet worden. Daarvoor is kennis van de kiemplantjes van het sortiment essentieel. Gelukkig wil Parklaan hen daarbij begeleiden.
Tekst: Aafke Kylstra, foto's Parklaan Buitengewone Projecten
